Psikolojik Vaka Analizi
Vaka 8: “YERİNDE DURAMAYAN ÇOCUK“

Psikolojik vaka analizi Çvr. Betül KÜRE tarafından Türkçeye “Wright, B., Dave, S., & Dogra, N. (2017). 100 cases in psychiatry. CRC Press.” adlı kaynaktan çevrilmiştir.

Burada yazılanlar yalnızca çeviri örneği sunma amacı taşımaktadır; herhangi bir tavsiye, yönlendirme veya görüş içermemektedir.

Danışanın Öyküsü

7 yaşında bir oğlan çocuğu garajın çatısından düştükten sonra başını çarptığı için acil servise getiriliyor. Bu olaydan sonra bir kez kusmuş ancak herhangi bir bilinç kaybı veya güç veya his kaybı yaşamamıştır.

Yapılan sistematik incelemede başka herhangi bir nörolojik soruna rastlanmamıştır. Ailesi, oğullarının her zaman çok hareketli olduğunu söylüyor ve muayene edilmesini istiyor. Gece uykuları normal fakat uyanıkken çok hareketli. Sorumluluklarına genellikle odaklanamıyor ve başladığı işleri bitirmiyor.

Oyun oynarken her zaman bir oyuncaktan öbürüne koşuyor. Öğretmenleri ebeveynlerine onun kıpır kıpır olduğunu, sandalyesinden bir kalkıp bir oturduğunu ve konsantrasyonunun çok zayıf olduğunu bildirmiştir. İkaz edilmesine rağmen yüksek sesle cevaplar veriyor ve sırada beklemekte büyük zorluk çekiyor. Pencerenin dışındaki veya sınıfın diğer yerlerindeki şeyler dikkatini çok çabuk dağıtıyor.

Bu durum evde de hemen hemen aynı. Okula bir şey götürdüğünde sık sık kaybediyor ve daha öncekiler kaybolduğu için geçen yıl üç kez yeni mont alındı. Sevdiği televizyon programlarını izlerken bile sandalyeden kalkıp oturuyor ve odaya girip çıkıyor.

Sorular

– Danışanın yaşadığı sorunların en olası nedeni nedir?

– Ne tür müdahaleler uygulanabilir?

Cevap

Vakadaki çocuğun dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu (DEHB) olma olasılığı yüksektir. DEHB, DSM-5’e göre yaygın dikkat eksikliği, dürtüsellik, dikkatin kolay dağılması ve aşırı hareketlilikle karakterize edilen bir tanıdır. Bu belirtiler, gelişimsel düzeyde beklenenden daha şiddetli ve sık görülmelidir. DEHB’nin iki ana tipi vardır:

• Dikkatsizliğin baskın olduğu tip: Dikkat eksikliği, dürtüsellik ve dikkatin dağılması belirtilerini içerir ancak aşırı hareketlilik yoktur.
• Kombine (Bileşik) tip: Dikkat eksikliği, dürtüsellik, dikkatin dağılması ve aşırı hareketlilik belirtilerinin tamamını içerir.

DEHB’nin sosyal ve eğitim hayatı üzerinde önemli etkileri vardır. Ayırıcı tanıda bağlanma bozuklukları, davranış bozuklukları, karşıt olma karşı gelme bozukluğu (KOB) ve organik sorunlar (epilepsi, nörodejeneratif hastalıklar, disleksi gibi) da göz önünde bulundurulmalıdır.

Tedavi yaklaşımları arasında ebeveyn eğitim programları, öğretmenlere yönelik rehberlik, okulda ek destek sağlanması ve gerektiğinde metilfenidat veya deksamfetamin gibi uyarıcı ilaçlarla tedavi bulunmaktadır. İlaç tedavisi, genellikle yalnızca okul günlerinde uygulanabilir veya daha ciddi vakalarda haftanın her günü önerilebilir. İlaç tedavisi, yaz tatillerinde ara verilerek çocuğun ilerlemesi değerlendirilebilir.

Genetik faktörler DEHB’de önemlidir ancak çevresel faktörler (örneğin ebeveynlik) de sonucu etkileyebilir. Ağır vakalarda ilaç tedavisi, davranışsal ve eğitimsel müdahalelerle birlikte kullanılmalıdır. İyi bir hizmet, çocukların ve gençlerin semptomlarla başa çıkabilmelerine ve ergenlik döneminde ilaç tedavisinden bağımsız hale gelmelerine olanak tanıyan psikososyal müdahaleleri içermelidir.

Çvr. Betül KÜRE tarafından Türkçeye “Wright, B., Dave, S., & Dogra, N. (2017). 100 cases in psychiatry. CRC Press.” adlı kaynaktan çevrilmiştir.

Bizi Instagram‘dan takip edin!

Youtube’dan takip edin!

Diğer Psikolojik Vaka Örneklerini Okumak için Buraya Tıklayınız!

Akademik Psikoloji Çeviri Hizmetimiz ile ilgili bilgi almak için tıklayınız.

Kitap Çevirisi Hizmetimiz ile ilgili bilgi almak için tıklayınız.

Psikoloji alanından uzmanlara ve öğrencilere yönelik hazırlanan İngilizce Seviye Tespit Sınavını çözmek için tıklayınız.

Profesyonel Çeviri Hizmeti almak & Özel İngilizce Dersi Almak için İletişime Geç!

Diğer Köşe Yazılarını Oku!

Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB) Nedir?
Dikkat Eksikliği ve Hiperaktivite Bozukluğu (DEHB), çocukluk döneminde başlayan ve erişkinlikte de devam edebilen, dikkat eksikliği, aşırı hareketlilik ve dürtüsellik belirtileri ile karakterize nörogelişimsel bir bozukluktur. DEHB, bireyin sosyal, akademik ve iş yaşamında zorluklar yaşamasına neden olabilir. Genetik faktörlerin yanı sıra çevresel etkenler de DEHB’nin ortaya çıkmasında rol oynayabilir.

DEHB Semptomları Nelerdir?
DEHB’nin temel semptomları şunlardır:

• Dikkat Eksikliği: Uzun süre odaklanmada zorluk, detaylara dikkat etmeme, unutkanlık.
• Aşırı Hareketlilik: Yerinde duramama, sürekli hareket etme isteği, oturduğu yerde bile kıpırdanma.
• Dürtüsellik: Sözünü kesme, sırasını bekleyememe, düşünmeden hareket etme.

Tedavi yöntemleri arasında davranışsal ve eğitimsel müdahaleler, ebeveyn rehberliği ve gerekli durumlarda ilaç tedavisi yer alır. Erken tanı ve müdahale, DEHB’nin etkilerini yönetmekte kritik öneme sahiptir.

Psikolojik vaka analizi – psikolojik vaka analizi – psikolojik vaka analizi